Mỗi ngày 2 trận “động đất”

08/01/2010 23:58 

Việc nghiền, xay đá gây ô nhiễm nghiêm trọng tại thôn Dưỡng Hạ - Ảnh: Vũ Quang

Ra ngoài phải đội mũ cứng; ăn cơm, đi ngủ phải khóa chặt cửa; trẻ con, người già ở yên trong nhà... Đó là sinh hoạt thường nhật của người dân thôn Dưỡng Hạ, xã Ninh Vân (H.Hoa Lư, Ninh Bình) từ vài năm qua.

“Động đất” theo giờ
Từ khi hai nhà máy xi măng Duyên Hà và Hệ Dưỡng đi vào hoạt động, thôn Dưỡng Hạ luôn chìm trong khói bụi. Gần đây việc nổ mìn phá đá khiến những vết nứt lớn, dài trên tường xuất hiện ngày càng nhiều ở nhà người dân, dù được xây kiên cố.
“Mỗi ngày nổ mìn 2 lần, trưa khoảng 12 giờ, chiều tầm 5 giờ nổ phát nữa... chú không tin ở lại mà xem. Mấy ngày đầu sợ lắm, chứ bây giờ quen rồi nhưng vẫn thấy... hai hãi”, anh Phạm Văn Thuận (34 tuổi) ở gần Nhà máy xi măng Duyên Hà cho biết. Đang mải câu chuyện, bỗng “â... ầ... ầm”, mấy cái chén trên bàn rung bần bật, cánh cửa tủ bị giật phăng ra, tấm kính vỡ toang. Bụi đá trên núi theo gió tạt thẳng vào nhà, mặt mũi, quần áo chúng tôi phủ một lớp bụi trắng xóa.

Những vết nứt xuất hiện trong nhà người dân do ảnh hưởng từ các vụ nổ mìn phá đá - Ảnh: Vũ Quang

Cánh đồng lúa nằm sát bên dãy núi thôn Dưỡng Hạ xưa kia tốt tươi là vậy, giờ đầy bụi, có nhiều thửa thành ruộng hoang, cỏ mọc um tùm, đá mẹ, đá con lăn lóc trên mặt ruộng. “Có cấy thì thu hoạch cũng chả được bao nhiêu, như vụ vừa rồi 1 sào thu được có 20 kg thóc”, bà Nguyễn Thị Xuân ngậm ngùi.
Khổ vì bụi
Hiện môi trường ở thôn Dưỡng Hạ bị ô nhiễm nghiêm trọng. Dọn mâm cơm, chưa kịp động đũa, thức ăn đã bám đầy bụi, nên người dân nơi đây có thói quen “ăn cơm phải đóng cửa, ra ngoài phải kín mít, đội mũ cứng”. Những trận “động đất”, tiếng máy xay đá, khoan đá vang lên chát chúa ngày ngày tra tấn người dân. Đêm đến, các nhà máy xi măng còn “xả bụi trộm”. Bác Đinh Xuân Thủy bức xúc: “Tưởng được yên giấc, ai ngờ đêm nó cũng xả khói, cứ tầm 9 giờ tối trở đi là xả. Bụi tới mức bật đèn mà không thấy ánh điện...”. Vào những ngày gió đông nam thổi, bụi xộc thẳng vào nhà. Nền nhà trắng xóa, quờ tay ra ngoài, vê mấy ngón tay lại thấy bụi đọng ở bàn tay. Mùi khói vừa hắc, vừa thối lại khét lẹt.
Anh Thuận dẫn chúng tôi ra ngoài hiên, chỉ lên mái nhà phủ một lớp bụi trăng trắng, ám lại trên cây cối, quần áo và chậu nước để giữa sân :“Nhiều hôm đi làm, không thể phân biệt đâu là sương sớm đâu là bụi”. Ông Đinh Công Tuệ - Trưởng thôn Dưỡng Hạ cho biết thêm, từ nhiều đời nay, người Dưỡng Hạ đã quen sử dụng nước mưa cho sinh hoạt, ăn uống. Thế nhưng, từ khi khói bụi mù mịt, trận mưa phải kéo dài gần tiếng đồng hồ bà con mới dám hứng nước. Bác sĩ Nguyễn Yên Bình - Trạm trưởng Trạm Y tế xã Ninh Vân - cảnh báo: “Nếu người dân hít phải nhiều bụi đá hoặc uống nước có cặn bụi đá sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng sức khỏe, đặc biệt là trẻ em”.

Vũ Quang - Vũ Đông
(Phủ Lý, Hà Nam)